Socjaldemokracja – kompromis pomiędzy kapitalizmem, a wartościami społecznymi
Lewicowy ruch społeczny, który swoje korzenie wywodzi z ruchu robotniczego nosi nazwę socjaldemokracja. Od momentu powstania pod koniec dziewiętnastego wieku przeszedł wiele przemian nie zatracając swoich wartości, a przekształcając się w nowoczesną doktrynę, która we współczesnym świecie posiada wielu zwolenników. Najważniejszą cechą charakterystyczną, której hołduje socjaldemokracja jest równowaga pomiędzy działalnością rynkową, a państwem, a także usytuowanie obywatela jako jednostki w sprawiedliwym społeczeństwie.
Jak powstała nowoczesna socjaldemokracja?
Historia socjaldemokracji została zapoczątkowana w roku 1863 wraz z powstaniem Socjaldemokratycznej Partii Robotniczej w Niemczech. Była to odpowiedź na bardzo trudne warunki życia niemieckiej klasy robotniczej, która wymagała znaczącej poprawy. Myślą przewodnią idei polepszenia bytu robotników były tezy Marksa, które jednak były krytykowane przez część spadkobierców jego teorii. Nowoczesna socjaldemokracja powstała w wyniku podziału w ruchu socjalistycznym, z którego wyłoniła się potrzeba kompromisu pomiędzy robotnikami, kapitałem i państwem. Bardzo ważne stały się również inne wartości istotne dla każdego obywatela.
Najważniejsze założenia i wartości partii socjaldemokratycznych
Współcześnie socjaldemokracja łączy w sobie większość ważnych dla większości obywateli wartości, takich jak równouprawnienie wszystkich klas społecznych, wolność poprzez znajomość i możliwość stosowania praw. Jednak wciąż najważniejsze są pojmowane z duchem dwudziestego pierwszego wieku prawa pracownicze, takie jak istnienie związków zawodowych i konsumenckich, bezpłatna opieka zdrowotna i dostęp do edukacji, a także opieka socjalna na odpowiednim poziomie.
Socjaldemokracja zakłada równomierny rozkład dochodu narodowego, aktywny udział państwa w rynku pracy, a także interwencję odpowiednich organów państwowych w słabszych sektorach gospodarki. Pomimo dużego nacisku na egzekwowanie praw pracowniczych współcześnie pojmowana socjaldemokracja stawia sobie również inne cele, jak umocnienie roli obywatela względem państwa oraz ochronę zasobów środowiskowych.
Rola socjaldemokracji w krajach europejskich
Partie o poglądach socjaldemokratycznych w państwach europejskich pełnią ważne role mając znaczący wpływ na politykę swoich krajów. W Niemczech, Hiszpanii, a nawet w Wielkiej Brytanii są masowo popierane ze względu na bardziej centrowe stanowiska dotyczące gospodarki. W krajach skandynawskich socjaldemokracja przyjęła model opiekuńczy, przez co kraje te cieszą się opinią miejsc przyjaznych do życia.
Socjaldemokracja w Polsce
W Polsce, jak i w innych krajach obozu postkomunistycznego mimo swoich pro socjalnych wartości partie socjaldemokratyczne wciąż są mocno kojarzone z minioną epoką socjalistyczną. Jednak kilka ugrupowań ma swoich zwolenników, ponieważ ewoluowały w kierunku lewicy centrowej, której program jest do przyjęcia przez znacznie szerszy elektorat niż partie, z których się one wywodzą.
Polskie partie prezentujące poglądy socjaldemokratyczne:
– Socjaldemokracja Polska – ugrupowanie powstało w 2004 roku
– Sojusz Lewicy Demokratycznej – założony w 1999 roku
– Partia Razem – rok powstania – 2015
– Unia Pracy – zarejestrowana w 1992 roku.